Het gevaar van altijd maar ‘aan’ staan
Waarom je lichaam rust nodig heeft om te kunnen helen
In onze drukke samenleving zijn we gewend geraakt aan doorgaan. Er is altijd wel iets wat nog moet: werk, gezin, sociale verplichtingen, zorgen, verwachtingen. Veel mensen zijn zó gewend geraakt aan het voortdurend “aan” staan, dat ze het niet eens meer opmerken. Totdat het lichaam een grens aangeeft: door spanningsklachten, vermoeidheid, paniek, of totale uitputting.
In mijn praktijk zie ik regelmatig mensen die lang hebben volgehouden, die sterk wilden zijn, die niet mochten of durfden stoppen — en die nu niet meer weten hoe ze kunnen vertragen. En toch is precies dat vertragen nodig voor herstel.
Wat betekent het om ‘aan’ te staan?
Wanneer je voortdurend alert bent, in actie of in overdrive, is je lichaam actief in de sympathische stand van het zenuwstelsel. Dat is de staat waarin je in actie komt: vechten, vluchten, regelen, presteren. Deze staat is op zichzelf niet slecht — hij is zelfs nodig. Maar: het moet afgewisseld worden met ontspanning.
Als dat niet gebeurt, raakt je systeem ontregeld. Je zenuwstelsel blijft ‘aan’ staan, ook wanneer het juist rust nodig heeft. Op de lange termijn raakt je lichaam uitgeput, je gevoelsleven raakt afgevlakt of overprikkeld, en je raakt de verbinding met jezelf kwijt.
Hoe herken je dat je te lang aan staat?
- Je bent altijd bezig en hebt moeite met niets doen
- Je slaapt slecht of licht
- Je bent snel geïrriteerd of overprikkeld
- Je ademhaling is oppervlakkig of hoog
- Je hebt chronische spierspanning (nek, schouders, borst)
- Je hoofd staat nooit stil, je blijft piekeren
- Je kunt moeilijk voelen wat je nodig hebt
Sommige mensen blijven in deze staat hangen, anderen schieten uiteindelijk door naar de uit-stand: een gevoel van leegte, afstand, futloosheid of dissociatie. In beide gevallen is het lichaam uit balans.
Waarom is dit gevaarlijk?
Wanneer je systeem te lang overbelast wordt, kunnen er langdurige klachten ontstaan zoals burn-out, angstklachten, paniek, hormonale verstoringen of trauma-achtige symptomen. Ook emotioneel raak je de verbinding kwijt: je voelt minder, raakt sneller overspoeld of ervaart alles als te veel. Je raakt verwijderd van jezelf én van anderen.
En wat veel mensen niet weten: hoe langer je dit patroon in stand houdt, hoe moeilijker het wordt om het te doorbreken. Je zenuwstelsel moet letterlijk herleren dat het ook veilig is om te ontspannen.
De rol van het lichaam in herstel
Bij Mind-Control werk ik lichaamsgericht. Waarom? Omdat herstel niet begint in je hoofd, maar in je lijf. Je kunt niet bedenken dat je wil ontspannen — je lichaam moet het voelen. En dat vraagt om vertraging, ademruimte, bewustwording. Niet altijd makkelijk, wél noodzakelijk.
In sessies werken we met signalen van het lichaam, de ademhaling, de spanning die voelbaar is in je spieren, je houding, je energie. We helpen het zenuwstelsel om weer schakelingen te maken tussen actie en rust. Zo ontstaat er meer veerkracht en innerlijke rust.
Wat kun je zelf doen?
Stop even. Leg je hand op je buik. Adem langzaam in en langer uit.
Observeer je lichaam. Waar voel je spanning? Wat gebeurt er in je borst, je kaken, buik?
Wees mild. Niet alles hoeft opgelost. Begin met opmerken.
Bouw dagelijkse rustmomenten in. Geen scherm, geen prikkels, geen ‘moeten’.
Zoek ondersteuning. Soms heb je iemand nodig die met je meekijkt en helpt af te stemmen op je lichaam.
Download het gratis Ebook Sterker door Veerkracht.
Gun je zenuwstelsel rust
Als je merkt dat je altijd ‘aan’ staat, dat je niet meer weet hoe je moet ontspannen of dat je lijf signalen geeft die je niet begrijpt — dan ben je niet zwak of raar. Dan is het tijd om opnieuw te leren luisteren naar je lichaam.
In mijn praktijk help ik je daar graag bij. Samen onderzoeken we hoe jouw zenuwstelsel werkt, wat jouw lichaam nodig heeft om te herstellen en hoe je stap voor stap weer meer rust, ruimte en verbinding kunt ervaren.
Pauline Trum
Lichaamsgericht Trauma- en Rouw en Verlies Therapeut
www.mind-control.nl
De online cursus Stress Release biedt jou de tools en inzichten om stress en spanning effectief aan te pakken, bij jezelf én je cliënten. Deze waardevolle kennis is niet alleen een verrijking voor jezelf, maar ook een krachtige aanvulling voor je praktijk als je anderen wilt begeleiden naar meer rust en balans. In het uitgebreide oefenboek van de online cursus vind je praktische oefeningen die je eenvoudig kunt toepassen in je dagelijks leven. Voor professionals zijn deze technieken perfect om door te geven aan cliënten, zodat ook zij leren omgaan met chronische stress en spanning.
