Dissociatie: Als je jezelf even kwijt bent
Door Pauline Trum – www.mind-control.nl
Heb je weleens het gevoel gehad dat je er even niet bent?
Alsof je door de dag beweegt op de automatische piloot?
Of dat je naar jezelf kijkt van een afstand, alsof je in een film zit?
Dan heb je mogelijk te maken gehad met dissociatie – een beschermingsmechanisme van je zenuwstelsel.
Een onbewuste manier van je lichaam om om te gaan met stress of overweldiging.
Soms voelt het als een pauze.
Maar als dissociatie vaak voorkomt, kan het je grip op het dagelijks leven verstoren.
Wat is dissociatie?
Dissociatie betekent letterlijk: ontkoppeling. Je raakt tijdelijk los van je lichaam, je emoties, je omgeving of je herinneringen.
Het kent verschillende vormen:
- Dagdromen of "afwezig" zijn
- Je lichaam niet als van jou ervaren (depersonalisatie)
- De wereld om je heen als onwerkelijk beleven (derealisatie)
- Tijd kwijt zijn of gaten in je geheugen
- Emotioneel verdoofd of vlak voelen
Dissociatie is niet raar. Het is een oude overlevingsstrategie van je brein.
Als iets te veel is – te pijnlijk, te bedreigend – trekt je systeem de stekker er tijdelijk uit.
Niet om je dwars te zitten, maar om je te beschermen.
Wat doet dissociatie met je leven?
Dissociatie kan op korte termijn helpend zijn.
Maar op langere termijn kan het lastig worden, bijvoorbeeld als je:
- Moeite hebt met concentratie of geheugen
- Geen contact voelt met je emoties of lichaam
- Je vervreemd voelt van anderen of jezelf
- Onverklaarbare lichamelijke klachten hebt
- Het gevoel hebt dat je leeft ‘naast’ jezelf
Je lichaam is er, maar jij voelt je afwezig.
Wat gebeurt er in je lichaam bij dissociatie?
Dissociatie is gelinkt aan het autonome zenuwstelsel.
Wanneer je in gevaar bent – of dat zo ervaart – gaat je lichaam in vecht, vlucht of bevries.
Bij dissociatie schakelt het systeem vaak over naar bevriezen of shutdown. Je wordt als het ware tijdelijk "uitgeschakeld".
Dit kan lichamelijk zo aanvoelen:
- Lage hartslag of bloeddruk
- Trage ademhaling of adem inhouden
- Spierspanning of juist slapheid
- Een mistig of verdoofd gevoel in je hoofd
Je zenuwstelsel probeert je te beschermen. Maar het houdt je ook weg van contact – met jezelf, met je gevoel, met anderen.
Hoe kom je weer terug in verbinding?
Er zijn manieren om je bewustzijn en lichaamsbesef stap voor stap terug te brengen.
Niet geforceerd, maar met zachtheid en aandacht.
💡 Gronden via je zintuigen
Kijk om je heen en benoem 5 dingen die je ziet, 4 dingen die je voelt, 3 die je hoort. Voel je voeten stevig op de grond.
💡 Beweeg
Wandelen, stretchen of zacht dansen helpt je om weer terug te keren in je lijf.
💡 Adem bewust
Een rustige, diepe ademhaling kalmeert je zenuwstelsel. Adem in door je neus, uit via je mond – langzaam en vol.
💡 Leg een hand op je hart of buik
Fysiek contact met jezelf helpt om weer aanwezig te raken in je lichaam.
💡 Praat erover
Dissociatie is niets om je voor te schamen. Samen kun je leren herkennen wat je triggert en wat je helpt om weer terug te keren.
Je bent niet ‘gek’. Je bent gewend geraakt aan overleven.
Dissociatie is geen stoornis – het is een reactie op te veel, te snel, te heftig.
Je systeem doet wat het ooit moest doen om jou te beschermen.
Maar je bent nu hier. En je mag leren voelen dat het veilig is om te blijven.
Wil je begeleiding bij dissociatie en traumagerelateerde klachten?
In mijn praktijk werk ik lichaamsgericht, afgestemd en in kleine stapjes.
Samen onderzoeken we wat er in jouw systeem gebeurt en hoe je weer contact kunt maken – met jezelf, met je lichaam, met het leven.
📩 Neem gerust contact op via info@mind-control.nl
Je staat er niet alleen voor.
Pauline Trum
Trauma- en Stress Therapeut | www.mind-control.nl
