Waarom de woorden "ontspan maar" niet helpend zijn
“Ontspan maar gewoon even” – Waarom dat voor velen niet werkt
Door Pauline Trum – www.mind-control.nl
“Ontspan maar gewoon even.”
Een goedbedoeld advies dat veel van mijn cliënten (en studenten) regelmatig te horen krijgen – van een arts, een therapeut, een collega, of iemand uit hun omgeving.
Maar als je een overprikkeld zenuwstelsel hebt, als je leeft met trauma of chronische stress, dan is die zin geen troost. Het is een opdracht die voelt als een onmogelijke opgave.
Alsof je in het Krugerpark zit
Stel je dit eens voor:
Je zit in het Krugerpark, omringd door leeuwen. Het ruikt naar dreiging. Alles in je lijf staat op scherp. Je bent volledig alert – klaar om te vluchten of te bevriezen.
En dan zegt iemand naast je:
“Ontspan maar gewoon even.”
Klinkt absurd, toch?
Maar dit is precies wat er in het lichaam gebeurt als je zenuwstelsel getraumatiseerd is. De leeuwen zijn er misschien niet meer in het hier en nu, maar je lichaam leeft nog alsof ze elk moment kunnen toeslaan. Het gevaar is voorbij, maar het alarmsysteem staat nog altijd aan.
Trauma maakt overleven belangrijker dan ontspannen
Laatst las ik een prachtig, kwetsbaar verhaal op LinkedIn. Over hoe spannend het kan zijn om je plek in te nemen als je dat als kind nooit veilig hebt mogen doen.
Hoe je lichaam dan fluistert:
“Doe lief.”
“Pas je aan.”
“Blijf klein.”
Alles om maar niet het contact met de ander te verliezen.
En dan, als volwassene, komen we op plekken waar we willen groeien, zichtbaar zijn, spreken, leiden. Maar je zenuwstelsel denkt: levensgevaarlijk.
Het oude overlevingspatroon roept: Blijf veilig in je schaduw.
Wat wél helpt bij een overactief zenuwstelsel?
🧠 Veiligheid – niet als idee, maar als ervaring in je lijf
🧠 Coregulatie – een ander mens die meevoelt, meebeweegt
🧠 Erbij blijven – zonder oordeel, met zachtheid
🧠 Weten dat je niet gek bent – je lichaam doet wat het moest doen om jou te beschermen
En dan – langzaam, stap voor stap – mag je leren dat het nú veilig is.
Zodat jij je plek in kunt nemen, niet ondanks jezelf,
maar precíes als jezelf.
Samen zetten we de eerste stap
In mijn praktijk werk ik met mensen die dit herkennen: het verlangen om te ontspannen, maar een lichaam dat in overlevingsstand blijft.
Met lichaamsgerichte en polyvagaal geïnformeerde begeleiding help ik je om weer veiligheid te voelen in je systeem – zonder druk, zonder haast, maar afgestemd en in jouw tempo.
📩 Wil je ontdekken wat dit voor jou kan betekenen?
Mail me via info@mind-control.nl.
Je bent welkom zoals je bent.
Warme groet,
Pauline Trum
Trauma- en verliestherapeut | www.mind-control.nl
